De comeback van vetten
Jarenlang werd ons verteld dat vetten slecht zijn. Magere producten en light-varianten vulden de schappen, terwijl volle vetten zoals roomboter en Griekse yoghurt met 10% vet uit den boze waren. Inmiddels wijst steeds meer onderzoek uit dat volle vetten juist een positieve bijdrage leveren aan je gezondheid en dat light-producten niet zo onschuldig zijn als ze lijken. Tijd voor de comeback van gezonde vetten!
Een van de grootste misverstanden rondom afvallen is dat je simpelweg minder calorieën moet eten dan je verbruikt. Hoewel dit in theorie logisch klinkt, is het in de praktijk vaak niet houdbaar. Calorierestrictie leidt tot een trager metabolisme, vooral na je 20e en 30e levensjaar. Bovendien zorgt het verlagen van calorieën voor meer honger en cravings, waardoor je constant tegen je eigen wilskracht in moet gaan. Het resultaat? Een jojo-effect waarbij het verloren gewicht er vaak weer snel aankomt.
Niet alle calorieën zijn gelijk en insuline speelt hierin een cruciale rol. Insuline is het hormoon dat bepaalt of je lichaam vet opslaat of verbrandt. Koolhydraten hebben de grootste impact op insuline, eiwitten een matige invloed, en vetten zijn vrijwel neutraal. Als je je insulineniveau verlaagt, kan je lichaam vet gaan verbranden voor energie. Dit betekent dat je door het verminderen van je koolhydraatinname makkelijker toegang krijgt tot je vetreserves.
Wanneer je minder koolhydraten eet, schakelt je lichaam over op vetverbranding. Dit proces, bekend als ketose, treedt meestal in na 2 tot 3 dagen van koolhydraatbeperking. Na ongeveer 2 tot 3 weken is je lichaam volledig 'vet-aangepast' (fat adapted) en verbrandt het efficiënt vet als primaire brandstof. Vet levert meer dan dubbel zoveel energie als glucose en zorgt voor een langdurig verzadigd gevoel, waardoor je minder snel honger hebt tussen maaltijden door.
Gezonde vetten, zoals die in roomboter, avocado's, noten en vette vis, zijn onmisbaar voor een gebalanceerd dieet. Ze ondersteunen je hormoonhuishouding, helpen bij de opname van vetoplosbare vitamines (A, D, E en K) en zorgen voor langdurige energie. Bovendien kunnen ze helpen bij het verminderen van visceraal vet – het gevaarlijke buikvet rondom je organen – dat vaak hardnekkig is bij traditionele diëten.
Om je lichaam in ketose te brengen, moet je je macronutriënten aanpassen: ongeveer 5% van je calorieën uit koolhydraten, 20% uit eiwitten en 75% uit vetten. Denk aan voedzame keuzes zoals kokosolie, eieren, olijfolie en volle zuivelproducten. Door te kiezen voor natuurlijke, onbewerkte vetten geef je je lichaam de brandstof die het nodig heeft om optimaal te functioneren.
De tijd dat vet de vijand was, is voorbij. Volle, gezonde vetten maken hun comeback, en terecht. Ze ondersteunen je metabolisme, verminderen honger en helpen je lichaam om efficiënter vet te verbranden. Door je focus te verleggen van calorieën tellen naar het reguleren van insuline en het kiezen van de juiste vetten, werk je niet alleen aan een slanker lichaam, maar ook aan een betere gezondheid op de lange termijn.
